Seniorendag 7 juni 2018 voor de 20e keer !
Weet U het nog in 1999 werd voor de eerste keer de nu landelijk bekende Seniorendag in Harmelen gehouden; dus vandaag reeds voor de 20e keer!
Een hartelijk welkom aan u alle op deze middag op het bekende tijdstip en plaats in onze mooie dorp, waar wij met enige moeite terugkijken naar het vorig jaar, waarin een u heel bekend persoon zijn afscheid bekend maakte, maar wij als comité beloofd hebben door te gaan omdat wij ervan overtuigd zijn dat deze middag nog steeds, ook na 20 jaar, voldoen aan de wens van velen om elkaar - misschien na vele jaren - terug te zien op bekende plaatsen en vrienden en bekenden te ontmoeten en herinneringen op te halen;
want u kent ons motto:
Je komt niet alleen voor jezelf,
maar ook voor een ander, die jou hier graag hoopt te ontmoeten!
Maar ook nu moeten wij helaas weer met een droevig bericht beginnen om zoals gebruikelijk terug te denken aan hen die wij hier niet meer terug kunnen zien en noemen wij de namen van:
Toos van Rooijen 92 jaar;
Jan de Korte 87 jaar;
Truus Nieuwendijk- Koppers 92 jaar;
Aagje van Dijk- Oskam 94 jaar;
Janny Bakkenes- Haaksman 83 jaar;
Dirk Reyneveld 92 jaar;
Ton van der Wens 83 jaar.
Hebben wij nu ook iets "In plaats van" en hiermee bedoel ik natuurlijk de dolkomische verhalen van Henny uit zijn jongensjaren. Daar kunnen wij niet tegenop, maar dan iets anders te verzinnen, valt echt niet mee. Wel geprobeerd maar ideeën zijn er niet verschenen, totdat ik vorig jaar in de Kalverstraat stond te kijken naar de afloop van een uitvaartdienst vanuit de Ned.Herv.Kerk , samen met een bekende Harmelenaar (Ad Hendriks), die wist van het ontstane probleem op de Seniorendag.
Hiermede bedoelt die bekende plaatsgenoot: waarom niet de vrolijke noot van voorgaande jaren voortzetten in d vorm van een soort van Moppentrommel, waarbij de"leden van het comité vóór de pauze de voorzet geven en an de pauze kandidaten uit het publiek, u dus!
Voor zowaar geen slecht idee, dus het proberen waard:
een mop behoeft niet lang te zijn want er zijn veel goede maar ook korte mopjes, b.v.
- Kees komt de kapperszaak binnen en zegt tegen de kapper: "Alle drie kort graag.
"Vraagt de kapper nieuwsgierig: "Wat bedoelt U?" Zegt Kees: "Baard, haar en geklets".
Maar dat is het dus niet geworden!
Op de eerstvolgende bijeenkomst van het comité kwam Carl -wie anders- met een ander voorstel: er zijn indertijd diverse dorpsfilms gemaakt waaronder één in 1968 dus nu 50 jaar geleden, wel in zwart/wit en zonder geluid. Veel ouderen en zeker jongeren hebben deze film misschien wel of niet gezien. Via zijn dochters weet Carl namen onder de beelden te verkrijgen, duidelijker voor velen en wat achtergrondmuziek erbij. Aangezien de film lang plm.55 minuten, deze te verdelen in 2 delen, voor en na de pauze.
Daar het instellen van de films op twee schermen iets langer duurde, wist Frans nog een paar moppen te vertellen en kon de film aanvangen met leuke reacties van de aanwezigen.
Maar toen kwam de verrassing van deze middag. Geheel onaangekondigd kwam Ad Hendriks met zijn verhaal over de winkel in kruidenierswaren aan de Putkop en konden wij kennisnemen van vermakelijke voorvallen uit het verleden van zijn familie en de winkel.
-
Bijdrage Ad Hendriks
Hallo allemaal wat fijn dat je er bent.
Ben ik goed te verstaan achter in de zaal, geldt dat ook voor blinden en slecht zienden?
Hennie Koppers heeft vorig jaar laten weten te stoppen met zijn informele onderhoudende voordrachten. Hennie nogmaals dank; je was geweldig.
Er is al eerder verhaald over de Harmelense middenstanders, maar over de paardenslager werd niet gerept. Met Google en een dikke duim kan je veel achterhalen. Harmelen heeft ooit een paardenslager gekend. Twee maanden na opening van zijn zaak werd hij door een veldwachter ( voorganger Fortuin) van zijn bed gelicht en zonder verdere toelichting meegenomen. Later werd bekend dat er zaagsel in zijn gehakt was gevonden.Ik zal me nog even voorstellen; mijn naam is Ad Hendriks en ik ben de vijfde en jongste telg van de enige en echte AH-kruidenier , Ab Hendriks, uit Harmelen. O ja, eerst nog even terug naar de paardenslager; na gedegen onderzoek is gebleken dat er ook aangifte was gedaan over een verdwenen hobbelpaard van een buurjongetje. De kruidenierswinkel van mijn ouders was gevestigd aan de Breudijk bij de Putkop. De openingstijden sloten zo ongeveer aan op het opstaan en naar bed gaan en dat 7 dagen per week. Zodra de winkeldeur werd gesloten ging de verkoop van vergeten artikelen via de achterdeur verder; het was in een periode dat je geen nee kon zeggen, want je had alle klanten, dus ieder dubbeltje omzet nodig. Een paar keer nee zeggen en je was een klant kwijt. In de tweede wereldoorlog werd het gezin Hendriks, waarvan ik nog geen deel uitmaakte, geëvacueerd vanwege oorlogsgeweld. De spoorlijn, op steenworp afstand van ons huis, werd volop gebombardeerd. Mijn familie kreeg onderdak bij Klaas en Jans van Ekeren aan de Tiendweg. Om een idee te geven van de bommen die door de geallieerden werden afgeworpen hier een paar foto’s van blindgangers die tijdens de aanleg van o.a. de putkoptunnel werden blootgelegd.
Hoe zag het leven van een kruideniersgezin er uit?
Van de verkoop aan je naaste buren kon je natuurlijk niet leven. Het verkoopgebied reikte dus verder, soms heel veel verder, dan de naaste omgeving.
Het ging in feite om inkoop, klantenwerving, horen, bestelling klaarmaken en bestelling bezorgen, na-bezorgen en geld ophalen.
Klantenwerving: zodra bekend was dat er een huis leeg kwam door overlijden of vertrek, was het op scherp staan om nieuwe bewoners als eerste te ontmoeten en je diensten aan te bieden. Er waren ruim 15 kruideniers actief in Harmelen. Soms had je geluk; een andere keer pech als je niet van het houtje was en als je toch tot dezelfde kerkgemeenschap behoorde werden er soms afspraken gemaakt: levering om de zoveel weken of iedereen mocht een klein beetje leveren; als je dan zout, zeep en soda mocht leveren was je slecht af. We hadden zelfs klanten in Haarzuilens, Mastwijk en achter in Gerverscop, maar daarover later meer.
Horen: de klant werd thuis bezocht om te horen of er nog iets nodig was. De bestelling werd opgeschreven in een “hoorboekje”.
Bestelling klaarmaken: de bestellingen werden in de winkel klaar gemaakt en de vers-producten werden op de dag van levering toegevoegd. De losse producten werden in papieren zakken gedaan en/of in vetvrije papieren verpakt. Achter het bestelde artikel werd de prijs vermeld.
Het was een tijd waarnaar nu weer wordt uitgekeken.
Plastic verpakking was er niet of nauwelijks.
En als er al plastic bij zat probeerde een enkeling dat te hergebruiken; met lijm en/of de naaimachine probeerde men er condooms van te maken.
Bestelling bezorgen: op de bezorgdag werd de transportfiets met mand uit de schuur gehaald. De bestellingen werden op volgorde van afleveradressen ingepakt en afgescheiden met een kartonnetje.
Soms gingen er wel 5 tot 10 klanten inde mand.
Moet je nu eens kijken bij de supermarkt. Het zou voor één klant wel twee keer fietsen zijn.
Wij, de kinderen werden ook ingezet om kleine bestellingen en de bestelling van verre klanten te bezorgen; doos op de bagagedrager en fietsen maar. Naar Haarzuilens, Mastwijk en achter in Gerverscop ging het over vaak slechte zandwegen. En het ergste was als de klant nog een nabestelling deed van een vergeten artikel. Zo kon het zijn dat je voor een pond zout een extra ritje naar een ver oord mocht maken.
Natuurlijk vergat je zo’n bestelling wel eens; dat leverde dan weer een hoop boze woorden op nadat mijn ouders weer contact hadden gehad. Na één keer zoiets vergeten ging het bij die klant dan ook niet meer fout. Ik herinner mij ook nog goed dat ik iedere zaterdagmiddag de sjaak was om bij de familie Timmer, halverwege de Gerverscop, een pakje pruimtabak DE-44 te bezorgen.
Geld ophalen: gelukkig waren er prompte betalers. Maar dat kon niet van iedereen gezegd worden. Je was je eigen incassobureau: geld binnenhalen en nooit geen zaken meer doen of betalingsafspraken maken en hopen dat het goed zou gaan. Vaak bleef er altijd wel een gedeelte van de opgelopen schuld openstaan. Op zich niet zo’n ramp, want de klant bleef komen onder voorwaarden van nieuwe leveranties à contant. Een andere incassomethodiek volgde na een afspraak met de postbode. De postbode betaalde kinderbijslag contant aan de deur uit. Alvorens hij de familie x of y bezocht informeerde hij mijn ouders dat het weer kinderbijslagtijd was. In het kielzog van de postbode werd de slechte betaler bezocht; een excuus van we hebben geen geld ging dus niet op. Soms was de kinderbijslag al verdeeld op papier en werd je afgescheept met een klein deel van het openstaande bedrag.
Als we nu nog konden incasseren wat er is blijven hangen zou er een mooie all-inclusive vakantie naar een ver oord voor mijn broers en mij geboekt kunnen worden.
En nu even iets anders.
Het is al weer jaren geleden dat er in heel Harmelen lingerie uitverkoop was; zo ook bij de fa Westerhuis handelend onder de naam
Magazijn de Hoop. Er werd een rek vol aanbiedingen voor hun winkel gezet vol met bh’s en veters; nee beste toehoorders het ging niet om de string, maar veters voor degelijke corsetten en ter verduidelijking nog even; de BH, voluit genoemd de bustehouder, is volgens Wikipedia een aansluitend kledingstuk dat vrouwen als ondergoed dragen ter ondersteuning van hun borsten. En dan de uitleg over de soorten borsten…………….., nou vergeet het maar.
Maar goed terug naar de uitstalling van Magazijn de Hoop. Harry Bos liep langs de kraam en kon het niet laten een onschuldige opmerking te maken naar een mevrouw die in de BH’s stond te graaien en zegt: “nou mevrouw voor die prijs hoef je ze niet te laten hangen”. Het leverde Harry een flinke draai om zijn oren op.
En nu weer terug naar de winkel van de familie Hendriks.
De concurrentie werd groter. Albert Hein, Piet de Dief (voor de kenners de Gruijter) Marius de Bruin uit Woerden en een tweetal kruideniers uit Kamerik werden ook actief in Harmelen.
Onze omzet liep terug en vader was genoodzaakt om een baan buiten de deur te zoeken. Hij werd fabrieksarbeider, werkte bij een fruitkweker, werd timmerman, reed op de taxi en was in zijn vrije tijd ook nog drager. Welke positie hij als drager innam is mij onbekend. Het zal vast de middenpositie geweest zijn. Als voor- of achterdrager waren de risico’s te groot. Eén been was korter of misschien beter gezegd het andere been was langer. Ik zal even voordoen waarom de middenpositie het meest veilig was. ……………………………………….
Pa was wel vindingrijk. Aan zijn klompen had hij een aantal ronde klosjes bevestigd, waardoor zijn benen op dezelfde hoogte meegingen.
En bij het tuinieren hoefde hij geen gaten te maken voor de pootaardappelen.
Biesttijd: als ik mij goed herinner was februari de biestmaand.
De veeboeren uit ons klantenbestand vonden het maar al te fijn om een kannetje biest bij ons af te leveren. Het was voor de boer een avondje uit. De biest werd geweld en was een voedzaam toetje na toevoeging van suiker en beschuit. Niet alle biest kwam er door; en zeker niet als er rode sliertjes zichtbaar waren. Naar de boer toe was de biest natuurlijk voortreffelijk geweest.
Spoorwegovergang: de spoorbomen werden via handbediening neergelaten en opgehaald. Het verkeer stond soms 10 minuten voor een gesloten overweg. Het was voor de schoolgaande jeugd en prachtig punt om zegeltjes van Sonnevanck en Sonnegloren aan automobilisten te verkopen. De meest succesvolle verkoper kreeg een horloge en een andere keer een kinderboek. Ik scoorde daar horloges en kinderboeken.
Ook de ijscoman in een te korte, korte broek had daar een vaste plaats met zijn ijscokar.
Seinhuis: van de meeste seinhuiswachters mochten we het seinhuis betreden. Voor Kobus Overbeek waren we zelfs een welkome hulp: overwegbomen bedienen, seinen op veilig of onveilig zetten, wissels omgooien. Alles was handbediening , een zware klus dus, maar wel prachtig om die glanzende handels te mogen bedienen. Wel altijd even wegduiken als de trein langs reed; de machinist mocht ons niet zien.
De huisarts: zo’n oud boertje, uit Reijerscop, Gerverscop, het kan ook de Breudijk zijn geweest, die nog nooit bij een huisarts binnen was geweest moest er op een keer toch aan geloven. De man was zo verschrikkelijk aan de diarree , dat hij alles maar dan ook alles onderpoepte waar hij liep. Op aandringen van zijn vrouw ging hij naar de huisarts ,dr Buitenhuis. En vraagt de dokter, wat scheelt er aan. Nou dokter het loop me zo de kont uit, het duurt al dagen en het gaat niet over.
Griep, griep mompelde hij al, maar voor alle zekerheid zal ik je wat pillen meegeven, die je tweemaal per dag in de anus moet doen. De boer blij naar huis. Maar thuisgekomen overlegt hij met zijn vrouw: hebben wij wel een anus? Ze kwamen er niet uit en besloten een buurvrouw die uit de stad kwam in te schakelen.
Buurvouw heeft u een anus. Zij wist het dus ook niet, wilde zich groot houd en zei, nee maar ik heb wel een steelpannetje. Weer blij naar huis en een paar keer zo’n pil opgelost in water en opdrinken die handel.
Het hielp niet, het werd nog erger; de boer kwaad en na een paar dagen stapt hij weer op zijn fiets, rent de wachtkamer in, wacht zijn beurt niet af en gooit het restant van de zetpillen op het bureau van
dr Buitenhuis en roept terwijl hij de deur weer uitloopt: ik had die troep net zo goed in mijn kont kunnen stoppen.
Opheffing kantoor boekhandel Van Rooijen:
Jullie hebben natuurlijk ook meegekregen dat kantoorboekhandel van Rooijen definitief is gestopt. Tijdens één van de laatste verkoopdagen werd van Rooijen gebeld door een potentiële klant. “Heeft u misschien nog timmersmanspotloden?” De kans is klein is het antwoord, maar ik zal even voor u in het magazijn kijken. U heeft geluk meneer! Hoeveel heeft u er? Om precies te zijn nog 24. Mooi is de reactie van de beller, dat moet kunnen. Wat spreken we af vraagt Van Rooijen? Nou meneer stop ze maar in uw achterste. En de verbinding wordt verbroken.
’s Middags werd er weer gebeld met Van Rooijen.
U spreekt met Van Dam, recherche Woerden. Meneer van Rooijen ik wil u even laten weten dat er een grappenmaker bezig is in Harmelen, die telefonisch bestellingen plaatst en vervolgens het gesprek voortijdig beëindigd.
Oh reageert Van Rooijen, dat is mij ook overkomen. Vertel zegt Van Dam, dan maak ik er gelijk een procesverbaal van op.
Nou ik word gebeld……………….(hele verhaal weer doen). Ik kon de man dus helpen en bij de vraag wat spreken we af, zei hij mij stop ze maar in uw achterste. Hoe lang is dat nu geleden vraagt rechercheur Van Dam? Ongeveer een halve dag, waarop rechercheur Van Dam zegt:
“ dan mag u ze er nu wel uithalen”.
Dit was mijn bijdrage aan de seniorendag 2018; bedankt voor jullie aandacht.